Монголын орчин үеийн уран зохиолыг үндэслэгчийг нэг зохиолч, яруу найрагч Дашдоржийн Нацагдоржийг мэдэхгүй хүн үгүй биз ээ. Тэрээр Монголын их утга зохиолд утга уянгын дүрслэлээр онцгой хөг нэмсэн гайхалтай яруу найрагч юм. Бид түүний "Дөрвөн цаг" шүлгийг орчуулагч Г.Дэлгэрмаагийн орчуулгатайгаар болон монгол эх хувилбартай хамтатган хүргэж байна. Энэхүү шүлэгт Монгол орны дөрвөн улирлыг дүрслэн харуулахдаа уран дүрслэл, хэл найруулгын хувьд онцгой сайн туурвисан учир он цаг хэдий өнгөрсөн ч бүтээлийн үнэ цэнэ улам тодорсоор байна. 

SPRING

A spring of thousands is under the eternal welkin. 

Every spring is mellow in beautiful Mongolia. 

Humanity is cheerful in the gentle season. 

Animals are complacent at the verdure of spring. 

A new life is born while an old one is replaced.

By the snow thawed at the sun rotates near th earth

Trees are in blossom and children play outside.

An old man feels like living to a green old age. 

Migratory geese flew in and honk.

A herdsman was deeply moved by what he heard.

Streams and revulets burble in mountain slopes.

lamb and kids bleatand make joyous melody.

A tengible aura of holiness is emitted

A man is enchanted with his green memory of past and present

Herdsmen take pride in his young animals

Parents take delight in their baby in its cradle


SUMMER

This planet is how pleasant 

When gorgeous summer

Has come to the Khangai ranges

Where cuckoos pipe sweetly 

A haze hangs in space and mirage deludes

A proud steed tunnel neighs and pines for its birth place

A rain of flower purifies the surface of the earth 

Young sweethearts yearn for each other.

Beautiful montains teem with fresh water in summer.

Three manly sport games are the celestial joy of Mongolia

The chants of horse-riding children are melodies in the valley. 

The hasty entrance of swift racers is the admiration of all Mongolians

The warbling tune of festive enjoyment lilts in the vast steppe

The five kinds of animals at their will graze in the fields and mountains. 

The scent of mare"s fermented milk assails everybody's nostrils

How it is pleasant and joyful !


AUTUMN

Autumn sun shines upon you and me 

Change of seasons can also influence life. 

The bellow of stag and moose makes countryside entertain mint 

The friendly butts of steers encourage the cattleman 

The snow-white clouds scud across the boundless space. 

The youth leave to study in a far country. 

The limpid and noiseless river gently flows. 

The reflection of the moon in the racing water convinces an air of romance.

Spangled dew-drops glisten like pearls 

A spirited horse hitched without feed shaves

The head of the family early went out to hunt fox and wolf

HIs wife distills vodka at the still-yard and waits for her husband.

Autumn wind stirs the grass and sways the trees.

Youth and old both feel sad at the turn of season.

The trees turn yellow and their leaves fell down

A wistful melancholy oppresses us


WINTER

An icy wind is a nip in the air 

The montains and valleys are mantled with snow.

The stars in the winter welkin spangle. 

The song of caravan drivers is echoed in the vast steppe. 

The tops of high mountains are clad in mist and fog. 

The snow on the vast valley dazzles the eyes. 

A young herdsman whistles and rounds up his grazing animals. 

Their is brightness in the faces and sparkle in the eyes of Mongolian youth. 

There are six Pleiades at the zenith and light of the ghee lamp dims

The old man and woman poke the fire and spin a yarn.

Winter, summer, autumn, water, sun, and moon are in association with mount and water, sun and moon. 

Firewell to the departed and welcome to the born in fonts. 

Life goes on thousands over thousands of year without interruption

ХАВАР
Мөнх тэнгэрийн дор мянга мянган хавар
Монголын сайхан оронд жил жил дэлгэр
Энх улирал ханхлахад хүний сэтгэл тэнэгэр
Өвсний соёо ногоороход морь мал ханагар
Холхи нар ойртож хасын цас хайлахад
Хуучин дэлхий халагдаж хамаг юм шинэднэ
Хөрсөн мод цэцэглэж хүүхэд багачууд наадахад
Хөгшин хүн өөрийгөө залуу болсон шиг санан
Хээрийн галуу айлчлан ирж гангар гунгар донгодоход
Гэртээ суусан малчин түүнийг чанга уярна
Хажуу дахь ууланд горхи булаг хоржигнон урсахад
Хаяан дахь ишиг хурга майлалдан хөгжим нийлүүлнэ
Эелдэг урьхан амьсгал ариуханаар үнэртээд
Эрт эдүгээг бодогдуулан нуугдсан сэтгэлийг сэргээнэ
Өнөр сайхан төл баян хотыг чимэхэд
Өлгийтэй бяцхан хүүхэд эцэг эхээ баясгана.


ЗУН 
Цагийн сайхан зуны эхэнд
Газрын сайхан хангайн нуруунд
Хөхөө шувуу урьхнаа донгодох үес
Энэхүү дэлхий юутай сайхан тааламжтай
Ногооны униар огторгуй тулж зэрэглэн мяралзахад
Хүлэг морь урт янцгааж төрсөн нутгийг зүглэнэ
Цэцгийн хур дэлхийн нүүрийг угаахад
Залуу хүмүүсийн сэтгэл сэргэж бие биеэ бодно
Үзэсгэлэнт уул, тунгалаг ус зуны цагт тэгш
Эрийн гурван наадам монголын манлай баясгалан
Хүүхэд багачуудын гийнгоолох дуу хөндий талд яруу
Хурдан морины яралзан ирэх нь хүн бүхний бахдал
Уудам талд наадам цэнгэлийн аялгуу зөөлнөөр цуурайтна
Хээр хөдөөд таван хошуу мал дураараа бэлчинэ
Өрх бүрийн үүдэнд айраг сархдын үнэр сэнгэнэнэ
Ийм сайхан баясгалантай тийм сайхан жаргалтай.


НАМАР
Намрын шар нар над дээр, чам дээр тусна
Найган найгах улиралд нь бид бас найгана
Буга хандгай урамдаж уул усыг баясгахад
Үхэр шар мөргөлдөн малчин хүнийг зугаацуулна
Сайхан огторгуйн дунд нимгэн цагаан үүл нүүхэд
Идэр залуус алс газрыг сонирхон сурахаар одно
Тунгалаг мөрөн зөөлөн зөөлнөөр дув дуугүй урсахад
Түүний дотроо саран мишээж янагийн үлгэрийг сэмээр өгүүлнэ
Өглөөний хяруу сувдын адил гялтгана бууралтахад
Гадаа сойсон морь бүг бүг бөн бөн чичирнэ
Гэрийн эзэн эртлэн, үнэг чоныг гөрөөлөхөөр одоход
Эхнэр хүүхэд аарц нэрж, түүнийг хүлээнэ
Урьхан хонгор салхи өвс модыг намилзуулахад
Хөгшин залуу хүмүүсийн сэтгэл бөн бөн бөмбөрнө
Шарласан модны навч хоёр нэгээ унахад
Сэтгэлийн доторх уйтгарт явдал хааяа хааяа бодогдоно.


ӨВӨЛ
Алсын салхи жихүүхэн амьсгалаар тас няс хийхэд
Алтан дэлхийн уул тал мөнгөн хуягийг өмсөнө
Өвлийн шөнө тэнгэрийн одод оч мэт гялалзахад
Уудам талд жинчин хүний дуулах яруу
Өндөр уулын оройд будан хүдэн зугаацаад
Өргөн талын хөндий нүд гялбам мэлцийхэд
Бэлчээрт гарсан малууд соргог үсийг гялалзуулан буцахад
Идэр залуу малчин түүнийг хураан исгэрнэ
Өндөр газрын хүйтэн тасхийм тасхийм, ясхийм ясхийм
Монголын залуус нүүрээ цогтой, нүдэндээ галтай
Зургаан мичид орой дээр, зулын гэрэл хажууд
Хөгшид өвгөд галыг базаан, хуучин үгсийг ярилцана
Өвөл, хавар, зун, намар дөрвөн улирал
Уул, ус, нар, сартай нөхөрлөнө
Хүн бүр өтгөсийг үдэж нялхсыг угтан
Мянга мянган жил өчүүхэн ч чөлөө завгүй

Share