Хөвсгөл аймгийн иргэд болон иргэний хөдөлгөөнүүд нэгдэн “Аспайр майнинг”-ийн үйл ажиллагааг эсэргүүцэж аймгийнхаа ИТХ-ын дарга, Засаг даргадаа шаардлага хүргүүлжээ.

Уг албан шаардлагад "Аспайр майнинг" компанийн авто замын төслүүдийг нэн даруй цуцлахыг шаардсан байна. Хэрэв уул уурхайн зам ашиглалтад орвол фосфорит, нүүрс, зэс молибдени гээд 30 орчим уурхайн лиценз ажиллагаанд орж уурхайн бүс нутаг болж байгаль, экологи сүйрэх аюултайг ч дурдсан байна.

Мөн БОАЖЯам холбогдох газраас байгаль орчны стратегийн үнэлгээ, байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ гарч батлагдаагүй байхад шийдвэр гаргасан гэдгийг ч дурджээ. Шаардлагыг нэн даруй биелүүлэхгүй бол ард иргэдээс сонгогдсон төлөөлөгчдийг сонгуулиас нь өмнө нийтэд таниулан зарлах, эргүүлэн татах, НҮБ-н болон Олон улсын байгаль хамгаалах төслийнхөнд асуудал хүргүүлэх, Шүүх, Авлигатай тэмцэх газарт гомдол гаргах, ард иргэдийг өргөн хамруулсан уулзалт, хэлэлцүүлэг, цуглаан, жагсаал хийх болно гэдгийг анхааруулна гэдгээ ч илэрхийлсэн байна.

ШААРДЛАГА

ХӨВСГӨЛ АЙМГИЙН ИТХ-ЫН ДАРГА Л.ТӨМӨРБААТАР, ЗАСАГ ДАРГА Л.ГАНБОЛД ТАНАА


Дэлхийн байгаль экологийн өв бүхий онцгой бүс нутаг, цэвэр усны эх ундрага, 5 их мөрний эх, Монгол улсын аялал жуулчлалын тулгуур төв, хөдөө аж ахуйн үржил шимт нутаг, бидний төрж өссөн эх нутаг Хөвсгөл аймгийн иргэдийг төлөөлөн ажиллахаар сонгогдож гарч ирсэн Хөвсгөл аймгийн Иргэдийн төлөөглөгчид, олонхи МАН-н бүлэг, Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын дарга Л.Төмөрбаатар, Засаг дарга Л.Ганболд та бүгдийг уул уурхайн компани, харийнхны захиалгаар 2019 оны 12 дугаар сарын 05-ны өдрийн хурлаараа баталсан Хөвсгөл аймгийн авто замын сүлжээг 2030 он хүртэл хөгжүүлэх ерөнхий төлөвлөгөөний хавсралтаар оруулсан Могойн гол-Эрдэнэтийн 560 км уул уурхайн хүнд даацын авто зам, Цэцэрлэг-Могойн гол чиглэлийн 24 км авто зам гэсэн заалтуудыг нэн даруй цуцлахыг шаардаж байгааг үүгээр мэдэгдье. 

Цуцлах шалтгааныг дурдсугай. Үүнд:
1. Хөвсгөл аймгийн хөгжлийн төлөвлөгөөтэй зөрчилдөж, уул уурхайн бүс нутаг болгохыг дэмжсэн байна.
Хөвсгөл аймгийг Уул уурхайгаас ангид аялал жуулчлал, ХАА-н салбараар хөгжүүлэхээр аймаг бодлогоо тодорхойлж, аймгийн удирдлага, УИХ-д сонгогдсон гишүүд мэдэгдэж байсныг сануулъя. Уул уурхайн зам орвол Фосфорит, нүүрс, зэс молибдени гээд 30 орчим уурхайн лиценз ажиллагаанд орж уурхайн бүс нутаг болж байгаль, экологи сүйрэх аюултай.


2. Сум, орон нутгийн ард иргэдийн саналыг тусгаж, хэлэлцүүлэг зохион байгуулаагүй байна.
2018-2019 онд төмөр зам барих барилгын бэлтгэл ажлыг хангах, төмөр замын барилгын материал тээвэрлэх, нүүрс, ашигт малтмалын тээвэрлэлт хийх зорилго бүхий уг уул уурхайн хүнд даацын авто замын судалгааны ажлыг тус аймгийн Түнэл, Бүрэнтогтох, Цагаан-Уул, Цэцэрлэг, Төмөрбулаг, Их-Уул, Тосонцэнгэл сумдын ард иргэд эсэргүүцэж, хөөж явуулсныг сануулъя. Тухай бүрийн мэдээллийг Уул уурхайгүй Хөвсгөл ТББ-н пэйж хуудаснаас авна уу. Улмаар Төмөрбулаг сумын засаг дарга хуурамч бичиг баримт үйлдсэнийг олон нийтийн сүлжээгээр илчилсэн. Төмөрбулаг сумын ард иргэдийн гарын үсэг, Төмөрбулаг сумын ИТХТ-ийн тогтоол, Бүрэнтогтох сумын засаг даргын албан тоотыг хавсаргав.

3. Холбогдох сумдаас санал, шийдвэрийг авч тусгаагүй.
Холбогдох сумд 2008 онд бүгд уул уурхайн төмөр зам, түүнтэй холбоотой бүхий л дэд бүтэц, барилгын ажлыг эсэргүүцсэн тогтоол гаргасан бөгөөд эдгээр тогтоол шийдвэрүүдтэй зөрчилдсөн.


4. БОАЖЯам холбогдох газраас байгаль орчны стратегийн үнэлгээ, байгаль орчинд нөлөөлөх байдлын үнэлгээ гарч батлагдаагүй байхад шийдвэр гаргасан.


5. Могойн гол орчмын Овоотын уурхайг тус төсөл хэрэгжих Цэцэрлэг сумын иргэд, ИТХ эсэргүүцэж үйл ажиллагааг нь зогсоох тогтоол гаргаж, төмөр замыг дайран өнгөрөх бусад сумдын ИТХ мөн эсэргүүцсэн тогтоол гаргаж, тус уурхайн байгаль орчны үнэлгээ, ТЭЗҮ батлагдаагүй, төсөл хэрэгжих боломжгүй энэ үед Могойн гол болон Овоотоос Цэцэрлэг хүртэл эдийн засгийн тооцоогүй, үндэслэлгүй 24 км авто зам тавихаар төлөвлөсөн нь холбогдох уул уурхайн компаний эрхшээлд, барьцаанд орох нөхцлийг бүрдүүлсэн.


6. Хөвсгөл аймгийн удирдлагууд шороон замаар Могойн гол ХК-аас экспортын нүүрсийг хууль бусаар ил далд хэлбэрээр тээвэрлэн борлуулж, бэлчээр нутаг, зам харгуй, гүүрийг эвдрэлд оруулж, улмаар үүнийгээ уул уурхайн хүнд даацын авто зам барих үндэслэл болгосон нь хууль бус үйлдлээ далдлах гэнэн үйлдэл болжээ.
Шаардлагыг нэн даруй биелүүлэхгүй бол ард иргэдээс сонгогдсон төлөөлөгчдийг сонгуулиас нь өмнө нийтэд таниулан зарлах, эргүүлэн татах, НҮБ-н болон Олон улсын байгаль хамгаалах төслийнхөнд асуудал хүргүүлэх, Шүүх, Авлигатай тэмцэх газарт гомдол гаргах, ард иргэдийг өргөн хамруулсан уулзалт, хэлэлцүүлэг, цуглаан, жагсаал хийх болно гэдгийг анхааруулъя.

БОСОО ХӨХ МОНГОЛ ТТБ-н ТЭРГҮҮН Г.ГАНХУЯГ

ХӨВСГӨЛ ДАЛАЙН ЭЗЭД ТББ-н ТЭРГҮҮН Б.БАЯРМАА

УУЛ УУРХАЙГҮЙ ХӨВСГӨЛ ТББ-н ТЭРГҮҮН Н.ЭНХБААТАР