Р.Сайхан-Уул
02 сарын 10, 2022
Парисын дээд зиндааныхан дунд ирээдүйн од мэт гялалзсан Матильда 1820 онд Жером Бонапарт, Вюртембергийн Кэтрин нарын гэр бүлд мэндэлсэн бөгөөд Матилда энэ гэр бүлийн цорын ганц охин байжээ. Эзэн хаан I Наполеоны дүү тэр үед Вестфалийн хаан цолыг аль хэдийн алдсан үе. Гэвч Вюртембергийн захирагч хадам аавынхаа хүчин чармайлтын ачаар Жером Монферратын хунтайж болж, Италид суурьшсан бөгөөд дахин ядууралд автсангүй. Ийнхүү Матильд Бонапарт гүнж гагцхүү тансаг хэрэглээнд төдийгүй агуу авга ахынхаа алдар суунд өссөн байна.
Матильдад үеэл нь сүй тавьжээ. Гэвч 1830-аад онд Францын ирээдүйн эзэн хаан III Наполеон бүтэлгүй хуйвалдагч гэсэн нэртэй болов. Түүнийг засгийн эрхэнд гарах боломж бий гэдэгт хэн ч итгээгүй. Матильдагийн хамаатан садан нь сүй тавих ажлыг цуцалжээ.
8 настайдаа Матильда атаархмаар бүсгүй гэж тооцогддог байв. Үе үеийнхэн түүний гоо үзэсгэлэн, дур булаам байдлыг магтдаг байв. Мөн 1840 онд Францын хаан Луис Филипп I, Наполеоны чандрыг Парист ёслол төгөлдөр дахин оршуулахыг тушаав. Бонапартын хувьд Францын агуу эзэн хаантай хамаатан садан байсан нь сул дорой байдлаас нэр хүндтэй давуу эрх болж хувирсан бөгөөд тэр жил Матильда гэрлэжээ.
Европын язгууртнуудын гайхшралыг төрүүлсэн гэр бүлийн тод төлөөлөгчийн эхнэр нь цол хэргэмтэй язгууртан биш, харин энгийн хүн болсонд байв.
Матильдагийн нөхөр болсон залууг Анатолий Демидов гэдэг байсан бөгөөд Оросын хамгийн баян үйлдвэрлэгчдийн овогт.
Түүгээр ч барахгүй Анатолий Италид төрсөн бөгөөд өвөг дээдсийн нутагт Орост бараг очдоггүй байсан. Тэрээр язгууртнуудын хүрээлэлд орохыг мөрөөддөг байснаар Флоренцын ойролцоох жижиг ноёдыг худалдаж авчээ. Энэ мөчөөс эхлэн Анатолий Демидовыг албан ёсоор Сан-Донатогийн хунтайж гэж нэрлэх болжээ.
Тухайн үед Матильдагийн талаар янз бүрийн цуу яриа тарж байсан ч эхний хоёр жилийн хугацаанд шинээр гэрлэсэн хүмүүс төгс зохицон амьдарч байв.
Матильда чөлөөт зан авир, хориотой бүхэнд дурладаг мэдрэмж, эргэлзээтэй адал явдалд дуртай нэгэн учраас Анатолий, Флоренцыг удаан хугацаагаар орхингуут нууц амрагтай болжээ.
Тэр хүн нь Голландын гүн, уран барималч Альфред Эмилиен О'Хара фон Нойверкерк байв. Фон Нойверкерк анх удаа Матильдаг 1843 онд Сан Донатогийн эдлэнд харсан бөгөөд Демидовын цуглуулсан зургийн цуглуулгатай танилцахаар тусгайлан зорьж иржээ.
Уран барималч царайлаг байсан бөгөөд Европ даяар алдартай байсан учраас Матильда амраглахыг эсэргүүцэх боломжгүй байв.
Жилийн дараа Оросоос буцаж ирсэн Анатолий, эхнэртээ олон нийтийн дунд нэр хүндтэй эхнэрт тохирсон зан үйл, бие биенийхээ хувийн амьдралд хөндлөнгөөс оролцохгүй байх хоёр нөхцөл хангагдсан тохиолдолд биесээ уучлах боломжтой болно гэж мэдэгдэв. Матильдагийн хариулт хурдан байсан боловч бодлогогүй байв.
Анатолийн төрсөн өдөрт зориулсан үдэшлэг дээр Матильда өрсөлдөгчөө бүдүүлгээр доромжлоход зочдын өмнө нөхөр нь хоёр алгадав. Үүний хариуд гүнж, Демидовыг хөхөө хэмээн олны өмнө доромжилжээ.
Дуулиан шуугиантай үдэшлэг үүгээр дууссангүй. Хэсэг хугацааны дараа Матильда байшингаас нэлээд хэмжээний мөнгө, бүх үнэт эдлэлийг аваад гүн фон Нойверкеркийн хамт зугатан одоход Анатолий эхнэрээ хулгай хийж, зугатсан хэмээн гэр бүл цуцлуулах өргөдөл гаргасан. Матильда хүсэл зоригоосоо няцаж Демидовын эсрэг заргалдсан ч өмч хөрөнгө, мөнгөн тэтгэмжийн бүх эрхээ хасуулав.
Матильда, Анатолий Демидов нарын хоорондох шүүх хурал нөхрийн талд ялалт өгснөөр дуусав. Мөнгөгүй, үл хөдлөх хөрөнгө эзэмших эрхгүй, гүнж Бонапарт сүйрлийн ирмэг дээр иржээ. Цөхрөнгөө барсан тэрээр Оросын хаан Николай Павлович, Александра Федоровна нараас тусламж хүсч тайлбар өгөхийг шаарджээ.
Түүний нөхөр,
“... Энэ охин худалч, хулгайч, ховдог зантай, эрэгтэй хүмүүстэй ичгүүртэй таашаалд автаж, бас бусад хачирхалтай, бурхангүй үйлдлээс таашаал авдаг байсан" гэж хаанд илтгэж байсан ч хаантай уулзсаны дараа Демидов хуучин эхнэртээ маш өгөөмөр тэтгэмж олгожээ. Амьдралынхаа эцэс хүртэл тэрээр жилд 200 мянган франк авдаг байсан нь 50 мянган рубльтэй тэнцэж байв. Түүнийг 83 жил амьдарсан гэж үзвэл Нижний Тагилын үйлдвэрүүдээс олсон орлого нь бараг 3 сая рубль байв.
Матильда Парист суурьшиж, гэр орноо Францын хамгийн шилдэг утга зохиолын салон болгон хувиргасан. Тэнд Александр Дюма, Эдмон де Гонкур, Густав Флобер, Эмиль Зола, Жорж Санд хоёрын аль алинд нь байнга зочилдог байв. Иван Тургенев ч энд очсондоо бахархаж байв.
Матильда Бонапартын эрх чөлөөний бахархал, хайр нь домогт оржээ. Тэр маш их нэр хүндтэй байсан бөгөөд Францыг бүгд найрамдах улс болгон өөрчилсний дараа тус улсад амьдрахыг зөвшөөрсөн цорын ганц Наполеоны хамаатан байв. Энэ эмэгтэй урт насыг насалсан. Оросын эзэнт гүрний шүүхтэй олон жилийн турш маргаанаа үргэлжлүүлж чадсан бөгөөд Парист нас барсан юм.
Р.Сайхан-Уул